Hoa vạn thọ, hay còn gọi là hoa cúc (cúc vạn thọ), thường được trồng để tô điểm cho không khí tết truyền thống ở nhiều nước châu Á, đặc biệt là Việt Nam. Đây như một phong tục vùng miền, mỗi nhà hầu như đều luôn có một chậu vạn thọ trong nhà ngày Tết. Tuy vạn thọ dễ trồng nhưng để cây ra hoa vào đúng dịp Tết đòi hỏi người trồng phải biết kỹ thuật trồng, canh thời vụ,…Do đó, để giúp bà con dễ dàng hơn trong việc trồng vạn thọ, chúng tôi sẽ ra tiếp chuyên mục hướng dẫn “Cách trồng bông vạn thọ nở kịp Tết”, hãy cùng với Nông Bio tìm hiểu nhé!
Đặc điểm bông vạn thọ
Bông hoa vạn thọ (hay còn gọi là bông cúc) có những đặc điểm độc đáo, đẹp mắt và mang ý nghĩa lớn trong nền văn hóa Đông Á, là biểu trưng cho ngày Tết Việt. Bông vạn thọ thường có các đặc điểm sau:
Hình dáng:
- Qua việc quan sát hình dạng, bông vạn thọ có thể được phân loại thành hai loại chủ yếu: hoa đơn và hoa kép. Tuy nhiên, nói chung, hoa vạn thọ được thể hiện qua một số đặc điểm như sau: cây vạn thọ mọc thành dạng bụi, thân mềm mại và thanh thoát. Hình dáng tinh tế của bông hoa vạn thọ không chỉ đẹp mắt mà còn kèm theo hương thơm nhẹ nhàng.
- Lá của bông vạn thọ có kích thước to, gần bằng nửa bàn tay, được xé thành những thùy sâu, mọc so le trên thân cây. Khóm bông vạn thọ, với chiều cao chỉ khoảng năm sáu tấc, phát triển mọc tỏa ra theo nhiều hướng khác nhau. Cánh hoa được xếp lớp xòe tròn với nhiều lớp bao quanh nhụy.
Kích thước:
- Kích thước của bông vạn thọ có thể khác nhau tùy thuộc vào giống cây cụ thể và điều kiện môi trường. Đường kính của những giống hoa to có thể lên đến 12cm, loại vừa thì rơi vào khoảng 5-7cm và loại hoa nhỏ là 1-2cm.
Màu sắc:

- Hoa vạn thọ có một loạt các màu sắc khác nhau, bao gồm trắng, vàng, hồng, đỏ, cam và một số biến thể màu khác. Mỗi màu sắc thường mang theo ý nghĩa và thông điệp riêng.
Cánh hoa:
- Cánh hoa của vạn thọ thường được xếp lớp và tạo ra một hình dáng lồi lõm đặc trưng. Các cánh hoa có thể cong và hơi cuộn vào trong, tạo nên một cấu trúc hấp dẫn.
Hương thơm:
- Nhiều giống vạn thọ có mùi hương dễ chịu và nhẹ nhàng. Mùi thơm không quá nồng và là lâu tan hương.
Ý nghĩa văn hóa:
- Hoa vạn thọ không chỉ là một phần của vẻ đẹp tự nhiên, mà còn mang theo ý nghĩa tâm linh và văn hóa lớn. Trong nền văn hóa Á Đông, chúng thường được coi là biểu tượng của sự trường thọ, hạnh phúc và may mắn.
Đặc điểm phát triển:
- Các giống cây vạn thọ có khả năng phát triển tốt trong điều kiện ánh sáng tốt và đất phù hợp. Chúng thích hợp với môi trường ôn đới và có thể được trồng ở nhiều khu vực trên thế giới.
Bông vạn thọ không chỉ là một loài hoa đẹp mắt mà còn mang lại ý nghĩa sâu sắc và tượng trưng cho nhiều giá trị quan trọng trong văn hóa Á Đông.
Cách trồng bông vạn thọ nở kịp Tết
Hướng dẫn chọn giống
Để đảm bảo bông vạn thọ ra hoa đúng đợt Tết, bà con nên chọn 2 giống: vạn thọ lùn hoặc vạn thọ cao để trồng. Hai giống hoa này nhanh ra hoa và đợt ra hoa của chúng sẽ rơi vào khoảng từ 60 – 70 ngày kể từ lúc trồng.

Chiều cao của vạn thọ lùn là 40 – 45cm, còn vạn thọ cao sẽ cao từ 65 – 70cm
Cách trồng bông vạn thọ đúng kỹ thuật
Thời điểm trồng thích hợp
Để đảm bảo hoa vạn thọ nở đúng vào dịp Tết Nguyên Đán, chúng ta cần chú ý đến thời điểm xuống giống, điều này quan trọng để định hình chu kỳ phát triển của cây.
- Đối với hoa vạn thọ lùn, việc xuống giống thường được thực hiện vào đầu tháng 11 âm lịch và trễ nhất là từ mùng 5/11 đến 6/11 hàng năm.
- Còn đối với hoa vạn thọ cao, thì quy trình xuống giống sẽ diễn ra sớm hơn. Thông thường, chúng ta trồng hạt vào cuối tháng 10 âm lịch, và muộn nhất là vào ngày 24 – 25/10 âm lịch.
Những lưu ý về thời gian này giúp bà con tối ưu hóa cơ hội để hoa vạn thọ phát triển và nở đẹp, mang lại không khí tươi mới và tràn đầy niềm vui cho mùa lễ hội.
Chuẩn bị đất
Hoa vạn thọ thích đất thoát nước tốt và giàu chất hữu cơ. Bà con có thể trộn đất với phân hữu cơ hoặc chất dinh dưỡng để cung cấp dưỡng chất cho cây như sau:
Hỗn hợp đất bao gồm ba thành phần chính, trong đó, tro trấu cần được xả nước nhiều lần để giảm độ mặn. Đồng thời, kết hợp với đất cát hoặc đất gò mối, cũng như xơ dừa, cùng với việc thêm vào phân chuồng để ủ. Các thành phần này được trộn với nhau theo tỷ lệ 10:4:1 để tạo ra một hỗn hợp đất có độ phù hợp cho việc trồng cây.
Ươm cây con
Sử dụng chậu nhựa ươm giống có kích thước không quá 10cm để tạo bầu ươm cây, và đặt bầu ươm cách mặt đất 20-25cm. Để đảm bảo thoát nước hiệu quả, cần có giàn đỡ cho bầu cây với kẽ hở phù hợp. Sau khi bầu cây đã được chuẩn bị, gieo hạt vào bầu và tưới nước nhẹ để duy trì độ ẩm. Trong khoảng 3-5 ngày đầu tiên, hạt giống sẽ nảy mầm đồng đều, ở giai đoạn này, cần che nắng cho cây con. Bà con có thể sử dụng lưới đen hoặc lưới che nắng để đảm bảo ánh sáng phù hợp.

Sau 1 tuần, bắt đầu nhấc giàn che để tạo điều kiện cho cây con phát triển, mở giàn từ sáng đến khoảng 10h, sau đó đậy lại. Sau 10 ngày, có thể loại bỏ hoàn toàn giàn che để cây con quang hợp và phát triển mạnh hơn. Chú ý khi tưới nước bà con chỉ cần tưới nhẹ bằng vòi phun xịt để không làm cây con tổn thương.
Đưa cây vạn thọ con ra khỏi bầu ươm
Sau khoảng 2 tuần (15 – 17 ngày) từ khi gieo hạt, bà con có thể mang cây hoa vạn thọ con ra trồng vào chậu. Đối với cây vạn thọ lùn, chọn chậu có đường kính từ 25 – 30 cm, trong khi đối với cây vạn thọ cao, chậu nên có đường kính lớn hơn, khoảng từ 30 – 35 cm. Đặc biệt, đảm bảo chậu trồng cây có khả năng thoát nước tốt.
Tỉ lệ đất trồng giữ nguyên so với khi ươm. Khi đã chuẩn bị chậu xong, bà con bắt đầu trồng cây, nhớ chỉ lấp đất tới lá mầm và thực hiện việc trồng vào chiều mát.

Trong 3 ngày đầu sau khi trồng, bà con chỉ cần tưới phun sương bằng bình phun sương trước khi trời trở nên quá nắng, sau đó, tăng tần suất tưới nước. Mỗi ngày, tưới khoảng 3 lần vào buổi sáng sớm, khoảng 9 – 10 giờ sáng và 16 – 17 giờ chiều. Lưu ý, khi tưới nước, nếu thấy nước đọng nhiều quá, hãy xới đất để nước thoát nhanh hơn.
Cách chăm sóc bông vạn thọ
Chăm sóc bông vạn thọ đúng cách sẽ giúp cây phát triển mạnh mẽ và đem lại bông hoa đẹp mắt. Dưới đây là một số cách chăm sóc bông vạn thọ:
Ánh sáng và vị trí:
- Bông vạn thọ thích ánh sáng mặt trời, vì vậy hãy đặt chúng ở nơi có ánh sáng đầy đủ, ít nhất 6-8 giờ mỗi ngày.
- Tránh đặt cây dưới tác động của ánh sáng trực tiếp và mạnh vào buổi trưa nắng gắt.
Đất và chậu:
- Sử dụng đất giàu chất hữu cơ và có khả năng thoát nước tốt.
- Chọn chậu có lỗ thoát nước để tránh tình trạng nước đọng.

Tưới nước:
- Tưới nước đều và đảm bảo đất ẩm nhưng tránh làm ướt lá và hoa.
- Hạn chế tưới nước vào buổi tối để giảm nguy cơ mắc các bệnh nấm.
Phân bón:
Sau 9-10 ngày từ khi gieo hạt:
- Tưới nước và phân NPK:
– Pha 5 lít nước bánh dầu vào khoảng 400 lít nước và thêm 200g phân NPK (16:16:8) vào dung dịch.
– Sử dụng dung dịch trên để tưới cây.
- Bón thúc sau 10 ngày trồng:
– Sau khi cây đã trồng vào chậu nhựa trong vòng 10 ngày, tiến hành bón thúc với tỷ lệ 10kg tro trấu và 10 kg phân chuồng đã xử lý.
– Kết hợp việc bón thúc để cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho sự phát triển mạnh mẽ của cây trong giai đoạn này.
Bấm ngọn
- Khi cây hoa vạn thọ đạt khoảng 35 – 40 ngày tuổi, thấy có khoảng 6 – 7 cặp lá và chồi ở nách cũng bắt đầu phát triển. Lúc này, là thời điểm phù hợp để thực hiện bấm đọt cho cây, tuy nhiên, cần chú ý chỉ giữ lại khoảng 5 – 6 cặp chồi.
- Thực hiện bấm đọt vào đầu tháng 12 âm lịch, và muộn nhất là từ mùng 5 – 10/12 âm lịch. Cần lưu ý giữ cho cây có số lượng chồi vừa đủ để đảm bảo sự phát triển lành mạnh.
- Khi cây bắt đầu có nụ, khoảng 40 – 45 ngày sau, bà con nên cắt tỉa những chồi nhỏ, chỉ chừa lại bông chính để đảm bảo hoa phát triển nhanh chóng và đẹp mắt hơn. Trong giai đoạn này, hạn chế việc bón phân quá mạnh để tránh gây ảnh hưởng không mong muốn.

Chăm sóc đặc biệt trước khi nở:
- Trước khi hoa bắt đầu nở, hạn chế việc tưới nước trực tiếp lên bông hoa để giữ cho chúng tươi tắn.
- Khi hoa vạn thọ đã đạt 45 – 50 ngày tuổi và nếu chúng nở sớm hơn dự kiến, việc tưới phân urê có thể giúp kiểm soát tốc độ nở. Dùng tỷ lệ 1g phân urê cho mỗi lít nước và tưới nước hai lần mỗi ngày có thể giúp kéo dài thời gian sinh trưởng, từ đó hạn chế tốc độ nở của hoa.
- Ngược lại, nếu thấy hoa nở muộn hơn dự kiến, có thể ngừng tưới nước trong khoảng 1 – 2 ngày để lá héo đi, sau đó tưới nước trở lại để duy trì độ ẩm vừa đủ. Trong những ngày tiếp theo, có thể sử dụng nước pha bánh dầu, hoặc cũng có thể sử dụng KNO3 theo hướng dẫn của nhà sản xuất để kích thích sự ra hoa.
Che nắng: Trong giai đoạn cây con, che nắng cho cây để tránh tác động mạnh của ánh sáng mặt trời.
Phòng ngừa sâu bệnh cho bông vạn thọ
- Kiểm tra thường xuyên để phát hiện sớm sự xuất hiện của sâu bệnh hoặc vi khuẩn.
- Nếu phát hiện dấu hiệu bệnh, sử dụng phương pháp chăm sóc và phun thuốc phòng ngừa.
Các loại bệnh ở bông vạn thọ thường gặp là:
Bệnh hoa lá
Đặc điểm nhiễm bệnh: Lá xuất hiện các vết màu xanh và vàng xen kẽ, có dạng loang lổ. Phiến lá trở nên không đều, dày mỏng, khi đưa lá bệnh ra ánh sáng, gân lá sẽ mất màu. Cây bị nhiễm bệnh sẽ có đọt non bị xoắn lại, lá trở nên nhỏ, và cây có sự phát triển kém. Trong trường hợp bệnh nặng, cây thường thấp và nhỏ, các đốt thân cành co ngắn lại, hoa nở ít và có kích thước nhỏ.

Hướng dẫn phòng trừ:
- Duy trì vệ sinh ruộng hoa bằng cách làm sạch và thu gom tận dụng cây bị bệnh, sau đó đưa ra khỏi vườn và tiêu huỷ để giảm nguy cơ lây lan bệnh. Đảm bảo mật độ trồng không quá đông, duy trì khoảng cách hợp lý giữa các cây.
- Tăng cường bón phân hữu cơ hoai mục từ giai đoạn đầu của vụ mùa, kết hợp với sử dụng nấm Trichoderma để cung cấp dưỡng chất cho cây. Hạn chế lượng phân đạm để tránh tình trạng bón quá mức.
- Thực hiện kiểm tra định kỳ trên ruộng hoa để phát hiện và loại bỏ sớm những cây bị nhiễm bệnh, từ đó ngăn chặn sự lây lan.
- Khi phát hiện bệnh, giảm tưới nước vào buổi chiều tối và tránh tưới trực tiếp lên hoa để giảm độ ẩm và hạn chế sự phát triển của bệnh.
- Trong trường hợp bệnh hoa lá do virus, không có phương pháp trị, nhưng việc quản lý côn trùng môi giới như rệp muội là biện pháp phòng ngừa có hiệu quả. Thường xuyên kiểm tra ruộng hoa và nếu phát hiện rệp muội, thì sử dụng thuốc trừ sâu có chứa hoạt chất Permethrin (Map Permethrin 50EC) để kiểm soát tình hình.
Sâu xanh (Helicoverpa Armigera Hb.)
Đặc điểm nhận dạng bệnh: cây xuất hiện các vệt khuyết trên lá và bị đục nụ hoa từ bên trong.
Hướng dẫn phòng trừ:
Khi bông vạn thọ bị sâu xanh tấn công, cách tốt nhất để phòng trừ là áp dụng các biện pháp thủ công bao gồm việc loại bỏ các ổ trứng, diệt sâu non, và tiêu hủy các bộ phận của cây bị sâu tấn công như lá, cành, và nụ hoa.

Khi quan sát thấy mật độ sâu tăng lên vượt quá mức kinh tế chấp nhận được, có thể sử dụng một trong các loại thuốc trừ sâu sau đây: Diafenthiuron (Pegasus 500SC), Deltamethrin (Decis 2,5EC), hoặc Fenitrothion + Trichlorfon (Ofatoc 400EC).
Bệnh héo xanh vi khuẩn (do vi khuẩn Pseudomonas solanaccearum gây ra)
Đặc điểm nhận dạng bệnh: Lá héo rũ đột ngột, mặc dù vẫn giữ màu xanh. Những triệu chứng này diễn ra vô cùng nhanh chóng, chỉ trong vài ngày, lá cây có thể khô héo và rụng hoàn toàn. Khi cắt ngang ở gốc cây hoặc thân cây bệnh, có thể thấy bó mạch thâm đen và khi bóp chặt vào gần chỗ miệng cắt, dịch nhờn màu trắng sữa có thể chảy ra, là do vi khuẩn gây ra.
Nguồn bệnh chủ yếu tồn tại trong đất và tàn dư của cây bệnh. Vi khuẩn xâm nhập vào cây thông qua rễ, gốc thân, thân cây và cuống lá qua các vết thương do các hoạt động canh tác, tác động của côn trùng, và tuyến trùng.

Bệnh có thể lây lan từ cây này sang cây khác qua nhiều đường truyền khác nhau, bao gồm nước tưới, nước mưa, và hạt giống.
Hướng dẫn phòng trừ:
Để nhanh chóng phòng trừ bệnh, bà con có thể sử dụng các loại thuốc có chứa các hoạt chất như Kasugamycin (New Kasuran 16.6WP), Ascorbic acid+ citric acid+ lactic acid (Agri-Life 100SL), Oxolinic acid (Staner 20WP),… Thực hiện việc phun thuốc khi cây mới chớm bị nhiễm bệnh giúp ngăn chặn sự lây lan của bệnh tốt nhất.
có thể bạn biết: Nguồn gốc, cách trồng và công dụng của cúc vạn thọ
Như vậy bài viết này Nông Bio đã giúp bạn tổng hợp những thông tin vô cùng hữu ích về chuyên mục “Cách trồng bông vạn thọ nở kịp Tết ”. Hy vọng với những thông tin mà chúng tôi cung cấp sẽ giúp ích cho bạn về cách trồng và chăm sóc bông vạn thọ để cây ra hoa kịp dịp Tết Nguyên Đán, ngoài ra nếu còn bất kỳ thắc mắc hay câu hỏi nào liên quan đến vấn đề trên bạn có thể để lại bình luận bên dưới hoặc nhắn tin ngay cho chúng tôi để được hỗ trợ và giải đáp trong vòng 24h.